Tech+

LES 2.0 - Introductie veilig internetten + uitleg opdracht

Voor de les

• Neem je smartphone mee.
• Schrijf 10 voordelen en 10 nadelen van het internet op.

Tijdens de les

• 5 min - De les begint met het opnemen van de absentie, de huiswerkcontrole en het doel van deze les.
• 5 min - Opschrijven van toets en opdracht in de agenda.
• 15min - Maak in groepjes van 4 leerlingen twee A3 bladen ( voordelen en nadelen internet.pdf ).
  • A3 blad 1: Zet hier de voordelen van internet op. Wat heeft het internet jou allemaal te bieden.
  • A3 blad 2: Zet hier de nadelen / gevaren van internet op
• 10 min - Hang de vellen op in het lokaal. Kijk naar wat de andere groepen hebben opgeschreven. Missen jullie nog dingen op jullie vel?
• 15 min - Je krijgt met de klas acht vragen over hoe veilig jouw internet gebruik is. We gaan met zijn allen in het midden van het lokaal staan. De ene kant van het lokaal is VEILIG en de andere kant is ONVEILIG. Afhankelijk van jouw antwoord ga je naar de ene of de andere kant. Twijfel je dan blijf in het midden staan. Natuurlijk moet je jouw keuze kunnen beargumenteren.
• 5 min - De docent legt de opdracht uit.
• 10 min - Jullie gaan groepjes van 3 of 4 leerlingen maken
• 10 min - Jullie krijgen een onderwerp van de docent (lootje trekken) en verdelen vast werk.  De onderwerpen bestaan uit de onderwerpen van de lessenserie.
• 5 min - Afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je vandaag geleerd hebt?

Na de les

• Zorg dat je op tijd begint aan de opdracht.

.

LES 2.1 - Identiteitsfraude

Voor de les

• Neem een kopie van je paspoort of je identiteitskaart mee en geef deze aan de docent.
• Neem een eigen koptelefoon mee.
• Neem je smartphone mee.

Tijdens de les

• 5 min - Deze les start met een klassengesprek: Weet jij wat identiteitsdiefstal en -fraude is en ken je voorbeelden (uit het nieuws of de directe omgeving)?
• 10 min - Ga naar deze website: https://www.mentorlessen.nl/identiteitsdiefstal_1/intro . Hier start je de introductiefilm en beantwoord je de vragen tijdens de film. Voor elk goed antwoord krijg je punten! Hoeveel punten haal jij?
• 2,5 min - Ga naar het kopje Video . Bekijk hier de video van Lysanne (video 1).
  • Overleg hierna met je buurman of buurvrouw hoe de identiteit van Lysanne gestolen kon worden. Had jou dit ook kunnen overkomen?
• 2,5 min - Bekijk ook de video van de Fraude Helpdesk (video 2)
  • Een kopie maken van je paspoort is bij wet verboden. Er zijn maar een paar instanties in Nederland die een kopie van je paspoort of identiteitskaart mogen maken. Welke instanties zijn dat?
• 2,5 min - Bekijk ook de video van voormalig minister Plasterk (video 3)
  • Als je toch een kopie maakt wat moet je er dan altijd opzetten (noem 3 dingen)?
  • Wat moet je dan altijd doorstrepen op het kopie?
• 7,5 min - Ga naar het kopje Kennis en geef samen met je buurman of buurvrouw antwoord op de onderstaande vragen:
  • Wat wordt er bedoeld met NAW-gegevens?
  • Mag je een (facebook) account op de naam van iemand anders aanmaken?
  • Hoeveel mensen worden er elke dag slachtoffer van identiteitsdiefstal?
  • Wanneer gaat identiteitsdiefstal over in identiteitsfraude?
  • Hoe kun je identiteitsfraude voorkomen? Welke twee tips zijn volgens jou het belangrijkste?
  • Wat moet je doen als je toch slachtoffer bent van identiteitsdiefstal of -fraude?
• 10 min - Afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je vandaag geleerd hebt?

Na de les

• Ga naar het kopje Opdracht en download op je smartphone de Kopie-ID app. Op de website van de Rijksoverheid vind je een instructievideo voor gebruik van de app.
  • Maak nu een nieuwe foto van je paspoort of ID-kaart en streep hierin het BSN nummer door.
• Geef nooit meer zomaar een kopie van je ID-kaart of paspoort af. Ook niet als de docent er om vraagt!
• Maak je wel een kopie van je ID-kaart of paspoort gebruik dan de Kopie-ID app en streep BSN nummer door.
• Neem voor de overhoring het bovenstaande nog eens door.

Hier kun je hulp vinden!

klik hier om identiteitsfraude te melden

klik hier om aangifte te doen van identiteitsfraude

klik hier voor meer informatie over identiteitsfraude

LES 2.2 - Cyberpesten

Voor de les

• Neem een eigen koptelefoon mee.

Tijdens de les

• 5 min - De les begint met het opnemen van de absentie.
• 10 min - We doen een klassikale brainstorm over de voordelen van sociale media.

• 25 min - Ga met Internet Explorer naar de link de docent je geeft. Je krijgt nu de film It's up to you te zien.

  • Bekijk voor je zelf deze film (met koptelefoon) en kruip in de rol van de hoofdrolspeler. Op sommige momenten moet je een keuze maken. Dit hoeft niet de keuze te zijn die jij zelf zou maken, je mag experimenteren! Je komt aan het einde van de film bij een bepaalde scène uit.

  • Als je klaar bent kijk je de film nog een keer maar maak je andere keuzes.

  • Als je hier mee klaar bent ruim je je laptop op en wacht je totdat de rest van de klas de film ook 2 keer heeft gezien.

• 5 min - De docent legt het doel van de les uit.

• 15 min - De klas wordt verdeeld in 5 groepen. Deze groepen zijn gebaseerd op de 5 eindscènes. (1) presenteren voor de klas, (2) woonkamer van slachtoffer met moeder, (3) twee vrienden, (4) schooldirecteur, (5) politiebureau.

  • Ga bij een groep zitten waarvan je de eindscène hebt gezien!

  • Geef met je groep antwoord op de vragen die op het werkblad van jouw groep staan.

  • Na afloop worden de resultaten per groepje met de klas gedeeld.

• 15 min - Alle leerlingen gaan in een kring zitten. Er is nu ruimte om eigen verhalen te delen. Uiteraard doen we dit met respect voor elkaar! Indien er meer ruimte nodig is voor persoonlijke verhalen wordt het vervolg van de les opgeschoven naar een volgende les.

• 5 min - afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je geleerd hebt vandaag?

Na de les

• Evalueer een week lang het gebruik van sociale media in de klas. Wat ging er goed en wat kan er beter?

Hier kun je hulp vinden!

LES 2.3 - (Shame) sexting

Voor de les

• Neem een eigen koptelefoon mee.
• Neem je smartphone mee.

Tijdens de les

• 5 min - Deze les start met een klassengesprek: Weet jij wat (shame) sexting is en ken je voorbeelden (uit het nieuws of de directe omgeving)?
• 5 min - Ga naar deze website: https://mentorlessen.nl/mentorles_sexting/intro_2 . Bekijk de introductiefilm
  • Bespreek hierna met je buurman of buurvrouw de drie vragen die er bij staan.
• 15 min - Ga naar het kopje Kennis en geef met je buurman of buurvrouw antwoord op de onderstaande vragen:
  • Waar komt het woord sexting van daan? Wat is sexting dus?
  • Waarom zou iemand een naaktfoto of filmpje sturen?
  • Wanneer is sexting strafbaar? Hoe kijkt de politie hier naar?
  • Wat is het grote gevaar van sexting?
  • Wanneer spreken we van shame sexting ?
  • 6% van de jongeren vind dat doorsturen van dit soort foto's of filmpjes er gewoon bij hoort. Wat vind jij?
  • Twee vormen van shame sexting zijn wraakporno en sextortion . Wat is het verschil hier tussen?
  • Wat moet je doen als je toch slachtoffer bent van shame sexting?
  • Hoe zorg je er dat je op en veilige manier aan sexting kan doen? Zou je het nu wel of nog steeds doen?
• 15 min - Ga naar het kopje Video en bekijk de video van Amanda Todd. Een maand nadat ze deze video online heeft gezet heeft Amanda zelfmoord gepleegd. Ze kon het leven helaas niet meer aan. Bespreek met je buurman of buurvrouw de volgende vragen:
  • Waar denk je aan nu je deze video hebt gezien?
  • Wat zou je op een online condoleanceregister tegen haar moeder willen zeggen?
  • Het meisje kwam uit Canada. Zoek op internet op wie de dader was en waar die vandaan komt. Wat leer je hier van?
• 5 min - Bekijk ook video 2 van de Bucket Boys. Bespreek met je buurman of buurvrouw het volgende:
  • Wat is de belangrijkst boodschap uit de video volgens jou?
• 10 min - Bekijk nu ook de volgende video: https://www.youtube.com/watch?v=2UjjzLzahvo . Bespreek met je buurman of buurvrouw de volgende vragen.
  • Het doorsturen van een foto van iemand in ondergoed (BH) moet toch kunnen? Is dit eigenlijk wel sexting?
  • Stelt deze mevrouw zich niet aan? Ze laat immers zelf de foto ook op TV zien.
• 5 min - We doen nu online een Kahoot quiz over sexting.
• 10 min - Pak je smartphone en bekijk je eigen foto's en filmpjes eens (eventueel met je buurman of buurvrouw):
  • Staan er foto's of video's van jou op waarvan je liever niet hebt dat die online komen?
  • Staan er foto's of video's van anderen op die wanneer ze online komen schadelijk zijn voor anderen?
  • Zo ja? waarom zou je ze dan bewaren?
    
• 10 min - Afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je vandaag geleerd hebt?

Na de les

• Neem voor de toets het bovenstaande nog eens door.

Hier kun je hulp vinden!

klik hier om te chatten over shame sexting

Klik hier om shame sexting te melden

klik hier om aangite te doen van shame sexting

LES 2.4 - Grooming & Loverboys

Voor de les

• Neem een eigen koptelefoon mee.

Tijdens de les

• 5 min - Deze les start met een klassengesprek: Weet jij wat grooming is en loverboys zijn en ken je voorbeelden (uit het nieuws of de directe omgeving)?
• 5 min - Ga naar deze website: https://www.mentorlessen.nl/grooming/intro . Hier start je de introductiefilm en beantwoord je de vragen tijdens de film. Voor elk goed antwoord krijg je punten! Hoeveel punten haal jij?
• 10 min - Ga naar het kopje Kennis en geef samen met je buurman of buurvrouw antwoord op de onderstaande vragen:
  • Hoe wordt grooming ook wel genoemd? Geef 2 andere benamingen.
  • Waar komt het woord grooming vandaan?
  • Mag een jongen van 18 jaar sex hebben met een meisje van 16 jaar?
  • Wat is zijn de overeenkomsten en verschillen tussen een groomer en een loverboy?
  • Hoe gaat een groomer te werk? Benoem de vijf stappen. Bij welke stap zou jij stoppen?
  • Wat kun je doen om grooming te voorkomen? Kijk hiervoor ook op de de website van helpwanted.nl
  • Wat moet je doen als je toch een slachtoffer bent van een groomer of loverboy?
• 20 min - Ga naar het kopje Video en bekijk de video van Undercover in Nederland. Beantwoorde de vragen die tijdens de video voorbij komen. Bespreek ook met je buurman of buurvrouw de volgende vragen:
  • Deze meneer dwingt de meisjes niet maar doet een zakelijk voorstel. Is er volgens jou sprake van machtsmisbruik?
  • Blijkbaar heeft deze meneer al veel meer meisjes misbruikt. Hoe komt het dat hij nu pas gepakt is?
• 10 min - Klik hier en lees het artikel door. Bespreek met je buurman of buurvrouw de volgende vragen:
  • Speel jij online spelletjes waarbij je in contact komt met mensen die je niet in real life kent?
  • Accepteer jij vriendschapsverzoeken van mensen die je niet kent?
  • Ga eens na of jij weet wie er echt achter jouw online (game)vrienden schuil gaat.
  • Weten jouw ouders met welke online (spel)vrienden je contact hebt?
• 10 min - Pak je smartphone en pas per app je instellingen zo aan dat onbekenden jouw geen berichten kunnen sturen. Kik hier voor uitleg .
• 10 min - Bekijk ook deze video over Roos die slachtoffer is geworden van een loverboy.
  • Roos zegt aan het begin van haar verhaal: "Mijn ouders waren eigenlijk nooit thuis?" Zijn haar ouders volgens jou medeschuldig aan wat haar aangedaan is?
  • Op welke manier heeft de loverboy haar in zijn vangnet gelokt?
  • Denk jij dat jongens ook slachtoffer kunnen worden van een loverboy? Kijk eens op www.jongensook.nl. Welke jongens hebben denk jij een verhoogd risico om slachtoffer te worden.
• 10 min - Afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je vandaag geleerd hebt?

Na de les

• Neem voor de toets het bovenstaande nog eens door.

Hier kun je hulp vinden!

klik hier om te chatten over grooming

Klik hier om grooming te melden

Klik hier als je een behandeling tegen loverboys zoekt

klik hier voor informatie over grooming van de politie

LES 2.5 - Hacking

Voor de les

• Neem een eigen koptelefoon mee.
• Neem je smartphone mee.

Tijdens de les

• 5 min - Deze les start met een klassengesprek: Weet jij wat hacking is en ken je voorbeelden (uit het nieuws of de directe omgeving)? Zijn er volgens jou verschillende vormen van hacking?
• 10 min - Lees deze pagina op veiliginternetten.nl door. Bekijk hierna deze video. Beantwoord achteraf de volgende vragen:
  • Is Sem een white hat hacker , grey hat hacker of black hat hacker ?
  • Hoe denk jij dat de oorlogen van de toekomst eruit zien?
• 10 min - Bekijk de introductievideo op deze pagina: https://online-masters.nl/module/safe-masters/#/video
  • Wat is een ander woord voor een white hat hacker ?
  • Wat is een ander woord voor een black hat hacker ?
  • Wat is phishing , malware en ransomware ?
  • Hoe weet je waar een link in een mail naar toe verwijst (voordat je er op klikt)?
  • Hoe weet je of een website veilig is?
  • Hoe weet je of een app veilig is
• 10 min - Bekijk deze video over ransomware. Beantwoord tijdens het kijken de volgende vragen:
  • Wat is cryptoware ?
  • Waarom raad de politie aan om niet te betalen?
  • Stel je voor dat al jouw vakantiefoto's en je schoolbestanden vergrendeld zijn. Zou jij 100 Euro betalen om er dan weer bij te kunnen?
  • Welke tips worden er gegeven om het te voorkomen?
  • Wat is een back-up ?
• 10 min - Bekijk deze video van de politie . Beantwoord tijdens het kijken de volgende vragen:
  • Wat is the cloud ?
  • Wanneer heb je een sterk wachtwoord?
  • Wat wordt er bedoeld met dubbele verificatie ?
  • Wat is een update ?
  • Wat is een IP-adres ?
    
• 5 min - Je kruipt nu in de huid van een hacker. Je krijgt een aantal vragen . Met je telefoon kun je stemmen. Wat zou jij als hacker doen?
• 20 min - Je gaat nu in tweetalen zelf een veiligheidscheck uitvoeren . Hoe goed is jouw smartphone en computer beveiligd? Weet jij wat je moet doen als je toch gehacked bent?
• 10 min - Afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je vandaag geleerd hebt?

Na de les

• Maak vraag 1 t/m 3 van het werkblad ( werkblad hacken.pdf ). Doe dit samen met je ouders/verzorgers. Neem het volgende keer mee!
• Neem voor de toets het bovenstaande nog eens door.

Hier kun je hulp vinden!

Klik hier om hacking te melden

klik hier voor info over cybercrime van de politie

LES 2.7 - Internetverslaving

Voor de les

• Neem een eigen koptelefoon mee.
• Neem je smartphone mee.

Tijdens de les

• 5 min - Deze les start met een klassengesprek: Weet jij wat internetverslaving is en ken je voorbeelden (uit het nieuws of de directe omgeving)?

Smartphone verslaving (1e lesuur)

• 10 min - Maak samen met je buurman of buurvrouw een lijstje met dingen (Apps) waarvoor jij je smartphone gebruikt. Zet er ook bij hoevaak je deze gebruikt (meerdere keren per dag, een keer per dag, een keer per week).
• 5 min - Bekijk deze video over mobiel bellen in 1998 . Beantwoord de volgende vragen:
  • Zou jij nog zonder smartphone kunnen?
  • Gemiddeld zitten jongeren in 10 whatsapp groepen. In hoeveel groepen zit jij?
  • in 2016 stuurden jongeren 68 berichten per dag. Wat denk jij, stuur jij er meer of minder?
• 15 min - Ga naar deze site en kijk of jij je telefoon onder de duim hebt.
  • Welke stof komt er vrij in je hersenen bij het ontvangen van berichten?
  • Welke 'trucs' gebruiken app makers om te zorgen dat jij de app blijft gebruiken?
  • Stel je hebt een toets, waar kun je dan het beste je telefoon laten om je goed te kunnen concentreren?
    • a. In je broekzak
    • b. In de telefoontas
    • c. In je kluisje
    • d. Dat maakt niet uit, zolang hij maar op stil staat.
  • Wat vind jij onbeleefder?
    • Iemand is met jouw in gesprek terwijl hij ook de krant leest.
    • Iemand ie met jouw in gesprek terwijl hij ook op zijn telefoon zit.
  • Ga na welke notificaties (rode bolletjes) echt nodig zijn. Ga naar instellingen en zet ze voor alle app die niet echt belangrijk zijn uit. Dat geeft je veel meer rust!
  • Ga naar instellingen en zet je beeldscherm op grayscale. Wie lukt het om zijn beeldscherm een week op grayscale te houden?
  • Download de gratis app Moment . Je gaat dezeweek bijhouden hoeveel uur jij je smartphone gebruikt. We komen hier volgende week op terug.
• 5 min - Ga naar het kopje Kennis op deze site en beantwoord de volgende vragen:
  • Wanneer kies jij liever voor echt contact met iemand en wanneer voor het sturen van een berichtje?
  • Hoe komt het dat online snel ruzie kan ontstaan. Hoe zou je dit kunnen voorkomen?

Online gameverslaving (2e lesuur)

• 15 min - Neem per groepje van 4 leerlingen een flipover vel. Ga op internet opzoek naar de voordelen en nadelen van online gamen en schrijf deze op. Als je klaar bent (na 15 min) hang je het vel op. Hierna bespreken we de resultaten klassikaal.
• 10 min - Bekijk deze video van het Klokhuis en beanwoord de onderstaande vragen.
  • Hoe lijkt het jou om voor je werk te gamen?
  • Welke stof komt er vrij in je hersenen bij gamen?
  • Wanneer ben je verslaafd aan gamen?
  • Hoe erg ben jij gameverslaafd op een schaal van 1 t/m 10 (1 = helemaal niet; 10 = heel erg)
  • Hoeveel jongens in deze klas zijn er statistisch gezien gameverslaafd?
  • Hoe komt het dat jongens eerder verslaafd zijn dan meisjes?
• 5 min - Bekijk de video op deze pagina van het NOS jeugdjournaal en beanwoord de onderstaande vragen.
  • Kijk jij ook naar een beeldscherm een half uur voor het slapen gaan?
  • Hoe komt het dat je minder goed slaapt als je voor het slapen gaan nog naar een beeldscherm kijkt?
  • Wat kun je er tegen doen?
• 10 min - Afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je vandaag geleerd hebt?

Na de les

• Houd met de gratis app Moment je tijd op de smartphone bij.
• Probeer een week lang je telefoon niet te gebruiken 30 minuten voor het slapen gaan.
• Prober je telefoon een week lang op grayscale te laten staan.
• Neem voor de toets het bovenstaande nog eens door.

Hier kun je hulp vinden!

klik hier voor hulp bij gameverslaving

LES 2.6 - Privacy & Big Data

Voor de les

• Neem een eigen koptelefoon mee.
• Neem je smartphone mee.

Tijdens de les

• 5 min - Deze les start met een klassengesprek: Weet jij wat privacyinstellingen zijn en wat Big Data is? Ken je voorbeelden waarbij gevoelige informatie in verkeerde handen is gekomen (uit het nieuws of de directe omgeving)?
• 5 min - Bekijk deze video: https://online-masters.nl/level/startlevel-persoonsgegevens-privacy/#/intro/1 .
  • Wat is een cookie ?
  • Wat wordt er verstaan onder big data?
  • Wat wordt er verstaan onder the internet of things ?
• 15 min - Je krijgt met de klas een aantal vragen . Deze vragen hebben te maken met de voordelen en nadelen van big data. Afhankelijk van jouw antwoord ga je aan de ene of de andere kant van het lokaal staan (er is geen goed of fout, het gaat om jouw mening). Vervolgens vraagt de docent per kant om een reactie (waarom ben je aan die kant gaan staan?)
• 5 min - Bekijk dit stukje film uit de serie Black Mirror .
  • Beschrijf in eigen woorden wat er hier gebeurd.
  • Kun jij je voorstellen dat dit in het echt ook zal gebeuren?
  • Welk gevoel krijg jer er bij?
• 15 min - Bekijk nu de video over Big Brother 2.0 op de pagina van het NOS. Speel vervolgens de game op dezelfde pagina.
  
  • Hoe zou jij het vinden om in een samenleving te wonen waar al je big data door de overheid gebruikt word?
  • Denk je dat dit in Nederland ook kan gebeuren?
• 5 min - Je krijgt met de klas twee voorbeelden ( vb1, vb2 ) over privacy van informatie. Wat vind jij?
• 10 min - Je gaat nu met je buurman of buurvrouw aan de slag met je eigen telefoon. Hier ga je jouw eigen privacy instellingen controleren. Ben jij de baas over jouw gegevens? Hierna bespreken we de bevindingen klassikaal. Kijk ook op de website van helpwanted.nl voor extra uitleg per app.
• 5 min - Je krijgt met de klas drie stellingen . Overleg met je buurman of buurvrouw en maak een keuze wat jij zou doen?
• 5 min - Je krijgt met de klas drie vragen over wat wijs is om te doen in een bepaalde situatie. Overleg met je buurman of buurvrouw. Wat zou jij doen?
• 10 min - Afsluiten van de les. Wat is het belangrijkste dat je vandaag geleerd hebt?

Na de les

• Maak vraag 4 t/m 9 van het werkblad ( werkblad hacken.pdf ). Doe dit samen met je ouders/verzorgers. Neem het volgende keer mee en lever het in bij de docent!
• Neem voor de toets het bovenstaande nog eens door.

Hier kun je hulp vinden!

klik hier om je privacyinstellingen aan te passen